Khi chọn mua đèn LED, hầu hết chúng ta đều quan tâm đến tuổi thọ của đèn LED – yếu tố quyết định đèn có bền lâu, tiết kiệm và đáng đầu tư hay không. Nhưng bạn có bao giờ thắc mắc vì sao cùng một loại đèn, có nơi dùng được cả chục năm, có nơi chỉ vài tháng đã hỏng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ tuổi thọ đèn LED thực sự là gì và vì sao con số công bố không phải lúc nào cũng là sự thật.
Tuổi thọ của đèn LED là bao lâu?
Đèn LED là nguồn sáng bán dẫn hiện đại, trong đó mỗi bộ đèn được cấu tạo từ nhiều hệ thống khác nhau như điện tử, quang học, cơ khí, nhiệt học và hóa vật liệu. Chính sự kết hợp này giúp đèn LED có tuổi thọ cao hơn hẳn so với các loại đèn truyền thống.
Khác với những linh kiện điện tử thông thường, chip LED hiếm khi hỏng ngay lập tức. Thay vào đó, quang thông – tức là lượng ánh sáng phát ra từ đèn LED – sẽ giảm dần theo thời gian sử dụng.
Chính vì vậy, giới chuyên môn dùng chỉ số L70 để đánh giá tuổi thọ của đèn LED. Đây là mốc thời gian mà quang thông của đèn giảm còn 70% so với ban đầu. Với tiêu chuẩn này, tuổi thọ trung bình của đèn LED có thể đạt tới 50.000 giờ chiếu sáng liên tục – tương đương hơn 10 năm sử dụng trong điều kiện lý tưởng.
So sánh tuổi thọ của đèn LED và đèn truyền thống
Khác với đèn LED, các loại đèn thế hệ cũ như metal halide, đèn natri áp suất cao lại không đánh giá tuổi thọ dựa trên độ suy giảm quang thông. Thay vào đó, người ta chỉ xác định tuổi thọ khi một nửa số đèn trong hệ thống còn sáng, cho dù ánh sáng lúc đó đã yếu hơn nhiều so với ban đầu.
Theo cách đo này, tuổi thọ trung bình của đèn truyền thống chỉ đạt khoảng 10.000 – 20.000 giờ, thấp hơn nhiều so với tuổi thọ của đèn LED. Do tiêu chuẩn đánh giá hoàn toàn khác nhau, nên không thể so sánh trực tiếp số giờ hoạt động giữa hai loại đèn.
Hình 1: Đồ thị suy giảm quang thông theo thời gian của các loại đèn
Vì sao tuổi thọ của đèn LED thường thấp hơn giá trị công bố
Thông thường, tuổi thọ của đèn LED (theo tiêu chuẩn L70) được đo trong điều kiện lý tưởng – nghĩa là môi trường ổn định, nhiệt độ thấp, điện áp chuẩn và có bảo dưỡng định kỳ. Thế nhưng, trong thực tế sử dụng, không phải lúc nào các yếu tố này cũng được đảm bảo. Chính vì vậy, tuổi thọ của đèn LED trong thực tế thường ngắn hơn so với giá trị công bố của nhà sản xuất.
Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến đèn LED giảm tuổi thọ sớm hơn dự kiến:
Đèn không được bảo vệ chống sét lan truyền
Khi sét đánh vào đường dây điện, nguồn điện áp cao có thể lan truyền đến hệ thống chiếu sáng, gây hư hỏng, chập mạch hoặc cháy driver.
Nếu đèn LED không được trang bị bộ chống sét lan truyền, mỗi đợt giông bão đều có thể làm giảm tuổi thọ của đèn.
Môi trường nhiệt độ cao
Khi đèn LED hoạt động trong môi trường có nhiệt độ cao, phần nhiệt này sẽ làm tăng nhiệt độ của các IC trong driver. Khi driver bị quá nhiệt, linh kiện bên trong suy giảm hiệu suất, dẫn đến tuổi thọ của driver và đèn LED đều giảm đáng kể.
Vì vậy, nếu bạn sử dụng đèn ở môi trường nhiệt độ cao như nhà xưởng hoặc kho hàng, hãy chọn đèn LED có khả năng tản nhiệt tốt và driver tách rời để đảm bảo độ bền.
Ăn mòn kim loại
Nếu bạn sử dụng đèn trong môi trường ẩm ướt hoặc có hóa chất ăn mòn, lớp vỏ đèn kém chất lượng sẽ dễ bị oxy hóa, dẫn đến giảm tuổi thọ của đèn LED. Vì vậy, trong các khu công nghiệp, khu chế biến hay vùng ven biển, hãy ưu tiên chọn đèn có vật liệu hợp kim nhôm cao cấp và phủ sơn tĩnh điện chống ăn mòn.
Ít bảo dưỡng, vệ sinh định kỳ
Theo thời gian, bụi bẩn bám trên thân đèn và chóa phản quang sẽ làm giảm quang thông, khiến đèn tỏa nhiệt nhiều hơn và nhanh hỏng hơn. Việc vệ sinh định kỳ giúp đèn LED duy trì ánh sáng ổn định và tăng tuổi thọ đáng kể. Đây là thói quen nhỏ nhưng rất có ý nghĩa trong bảo trì hệ thống chiếu sáng lâu dài.
Cách giúp tuổi thọ của đèn LED đạt đúng như công bố
Để tuổi thọ của đèn LED thực sự đạt mức 50.000 giờ như công bố, bạn có thể áp dụng những giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả sau:
- Chọn đèn chính hãng, có thương hiệu uy tín và chứng nhận chất lượng rõ ràng.
- Ưu tiên đèn có cấp bảo vệ IP và IK cao, phù hợp với điều kiện môi trường sử dụng.
- Trang bị bộ cắt lọc sét lan truyền để bảo vệ toàn bộ hệ thống điện.
- Bảo dưỡng, vệ sinh định kỳ giúp đèn hoạt động ổn định và bền bỉ hơn.
Những yếu tố này tưởng nhỏ nhưng ảnh hưởng rất lớn đến độ bền và tuổi thọ của đèn LED – đặc biệt là trong các khu vực chiếu sáng quy mô lớn như nhà kho, nhà máy hay trung tâm thể thao.
Nếu bạn còn băn khoăn về tuổi thọ của đèn LED hay bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến chiếu sáng, đừng ngần ngại để lại bình luận hoặc gửi lời nhắn. Tôi luôn sẵn sàng giải đáp để bạn có thêm thông tin hữu ích.
Danh mục: Cơ bản về chiếu sáng
